بخشی از متن:
مقدمه:
یکی از قواعدی که در شریعت اسلام وجود دارد و محققان و قضات و وکلاء در استدلالات خود چه در تحقیقات آکادمیک و چه در بعد عملی و اجرائی بدان متمسک می شوند، قاعده درء می باشد. مشهور فقیهان هر دو فرقه، آن را قاعده فقهى «درء» نام نهادند و بدان استناد کردند. برخى دیگر نیز نه با این کلیت، بلکه در مواردى خاص و به مستنداتى دیگر غیر از حدیث فوق آن را پذیرفتند. لذا ما فارغ از اختلافات علما پیرامون صحت و سقم این قاعده و به استناد شهرت عملیه آن در دوران معاصر در این تحقیق تمام مساعی خود را بکار برده ایم تابا مراجعه به متون اصلى و معتبر، مراد شریعت اسلامى از قاعده درء و امکان توسیع قلمرو آن بر تعزیرات و قصاص مورد بررسى قرار گیرد.
فهرست مطالب:
مقدمه
بیان مسئله
سوالات تحقیق
فرضیه های تحقیق
هدف تحقیق
روش تحقیق و گردآوری اطلاعات
اهمیت تحقیق
سابقه تحقیق
سازماندهی تحقیق
بخش اول: مفاهیم؛ تاریخچه؛ مبانی
فصل اول: مفاهیم
مبحث اول: مفهوم درء
مبحث دوم: مفهوم حد
گفتار اول: حد در لغت
گفتار دوم: حد در قرآن
گفتار سوم: حد در اصطلاح و روایات
مبحث سوم : مفهوم شبهات
گفتار اول: شبهه موضوعیه
گفتار دوم: شبهه حکمیه
فصل دوم: تاریخچه
مبحث اول: مستند قاعده درأ در منابع شیعه
مبحث دوم: مستند قاعده درأ در منابع اهل سنت
فصل سوم: مبانی قاعده درأ
مبحث اول: روایت عام «ادرئوالحدود بالشبهات »
مبحث دوم: روایات خاص
گفتار اول: روایات مربوط به شبهه متهم
گفتار دوم: روایات مربوط به شبهه قاضی
مبحث سوم: اجماع وتسالم اصحاب
بخش دوم: دایره شمول قاعده
فصل اول: برخورد عقلائی با قاعده
فصل دوم: امکان اعمال قاعده درأ در حدود و تعزیرات
مبحث اول: در حدود به معنی اخص
مبحث دوم: در تعزیرات
فصل سوم: امکان اعمال قاعده درأ در قصاص و دیات
مبحث اول: در قصاص
گفتار اول: دیدگاه مخالفان
گفتار دوم: دیدگاه موافقان
مبحث دوم: در دیات
نتیجه
منابع